ඔය ආදරේ, ජීවිතේ වගේ වචන එක්කම මරණය කියන එකත් අපිට සෑහෙන්න ඇහෙනවා. ගොඩක් හාදයෝ හාදියෝ මැරෙන්න බය නැහැයි කිව්වට ඇත්තටම මැරෙන්න යන මොහොතක මොන විදියේ හැඟීම් ඇතිවෙයිද කියලා අපි කාටවත් කියන්න බෑ. කොහොම වුනත් එක දෙයක් ස්ථිරයි. අපි හැමෝම මැරෙනවා. මිනිස්සු මැරෙන්න හේතු තියෙනවා. හදිසි අනතුරකින්, සියදිවි නසාගැනීමකින් නැතිනම් ලෙඩදුක් වලින් සිද්ධ වෙන ස්වභාවික මරණයකින් මනුස්සයෙක්ගේ ජීවත් වීම අවසන් වෙන්න පුළුවන්. ඒත් ඇත්තටම ජීවත් වෙන්න තියෙන වුවමනාව නැතිවීම නිසා කෙනෙක් නිකම්ම මිය යන්න පුළුවන්ද? විද්‍යාඥයෝ කියනවා එහෙම වෙන්න පුළුවන් කියලා. මේ ඒ ගැන කෙටි විස්තරයක්.
මේ කතාව කියන්නේ එක්සත් ජනපදයේ හමුදා මේජර්වරයෙකු වෙන හෙන්රි ඒ. සීගල් විසින්. ඔහු කියන විදියට කොරියානු යුද්ධය අතරතුරේදී යුධ සිරකඳවුරු වල බොහොම අමුතු රෝග ලක්ෂණයක් දකින්න ලැබෙනවා. මේ සිරකරුවන් ආහාර ගැනීම නවතා දමනවා. මේ අය සීතල වතුර ටිකක් විතරයි බොන්නේ. ඒ වගේම මේ අය කතාබහ කිරීම, අනාගතය ගැන හිතීමත් නවතා දමනවා. කාලය ගතවීමත් එක්ක මේ අය සම්පූර්ණයෙන්ම අවට ලෝකය එක්ක සම්බන්ධතා නවතා දමනවා. මේ අයගේ චලනය පවා නවතිනවා. අවසානයේදී පළමු රෝග ලක්ෂණය පහළ වී සති දෙකක් තුනක් අතරතුරදී මේ අය මිය යනවා.
මේ කියපු කතාවේ යම් යම් ගැටළුකාරී තැන් තියෙනවා. උදාහරණයක් විදියට ගත්තොත් ආහාරපාන ගැනීම නවත්වා දමන මනුස්සයෙක් කොහොමටත් මේ විදියේ ලක්ෂණ පෙන්නුම් කරලා මියයනවා. හැබැයි මෙතන විශේෂත්වය වෙන්නේ මේ සිරකරුවන් පැහැදිලිවම තමන්ට ජීවිතය අවශ්‍ය නොවන බව පෙන්වීමයි.
මේ මනුස්සයෙක් ජීවිතය අත් හැරීමෙන් මිය යෑම ගැන වැඩිදුර පර්යේෂණය කරලා වැඩි විස්තර හොයාගන්නට පර්යේෂකයෝ පිරිසක් සමර්ථ වෙනවා. මේ කණ්ඩායම මෙහෙයවන්නේ එක්සත් ජනපදයේ පෝස්ට්මවුත් විශ්ව විද්‍යාලයේ වෛද්‍ය ජෝන් ලීච් විසින්. ඇත්තටම මේ වගේ දෙයක් ගැන මුලින්ම සිද්ධ වෙච්ච පර්යේෂණය තමයි මේ. මේ සංසිද්ධිය වෛද්‍ය විද්‍යාත්මකව හඳුන්වන්න පාවිච්චි කරපු ආකාරය තමයි psychogenic death නැතිනම් මනෝජ මරණය කියන එක. හැබැයි මේක සරලව give-up-it is කියලා තමයි හැඳින්වෙන්නේ.
මේ පර්යේෂණයේ විදියට කෙනෙක් මේ තත්ත්වයට පත් වෙලා දින කිහිපයක්- හරියටම කිවුවොත් දින තුනක් වගේ සුළු කාලයක් ඇතුළත මරණය වැළඳගන්න පුලුවන් කියලා තමයි කියන්නේ. එතකොට අපිට තවදුරටත් කියන්න බැහැ නොකා නොබී හිඳීම තමයි මරණයට හේතුව කියලා. මේ පර්යේෂකයෝ කියන විදියට ජීවත් වීමට තවදුරටත් වුවමනාවක් නැතිය කියන මානසික සංසිද්ධිය නිසා මනුෂ්‍ය ශරීරය මිය යනවා!
මේ පර්යේෂක කණ්ඩායම කියන්නේ සාමාන්‍ය ජීවිතයක් ගත කරමින් ඉන්න සාමාන්‍ය මනුස්සයෙක් හිටිවනම මේ තත්ත්වයට පත් වෙනවා කියලා නෙවෙයි. මේ අය කියන විදියට මේ කියන psychogenic death තත්ත්වයට උත්ප්‍රේරකයක් විදියට ක්‍රියාත්මක වෙන්නේ ජීවිතයේ ඇතිවෙන ප්‍රබල ක්ෂිතිමය කම්පනයක්. අපි හිතමු අපිට තවදුරටත් ජීවත් වෙලා තේරුමක් නැහැයි කියලා දැනෙන විදියේ මානසික කම්පනයක් ගැන. අපිට තවදුරටත් ගැලවෙන්නට බැහැයි කියලා හිතෙන විදියේ කම්පනයක් ගැන. මේ වගේ තත්ත්වයකදී අපිට ජීවිතය සම්බන්ධයෙන් තියෙන සියලුම බලාපොරොත්තු නැති වෙලා යනවා. එතකොට අපිට ඉතිරි වෙන්නේ ජීවත් වෙන එක නවත්තන එක විතරයි!
මේ psychogenic death පර්යේෂණය දියත් කරපු වෛද්‍ය ලීච් සහ කණ්ඩායම හිතනවා මේ කියන තත්ත්වයට හේතු වෙන්නේ අපේ මොළයේ තියෙන frontal-subcortical circuit කියලා හැඳින්වෙන මණ්ඩලයක් වන anterior cingulate circuit කියා හැඳින්වෙන මණ්ඩලයේ වෙනස් වීමක් නිසා කියලා. අපිට මේ ගැන වෛද්‍ය විද්‍යාත්මකව තේරුමක් නැති වුනාට වෛද්‍ය විද්‍යාව ගැන ගැඹුරු දැනීමක් තියෙන කෙනෙක්ට මේ කියන කතාව පහසුවෙන් තේරුම් යයි. කොහොම හරි මේ මණ්ඩලය මගින් මනුස්සයෙක්ගේ මෝටිවේෂන් එක නැතිනම් දෙයක් කරන්න තියෙන පෙළඹවීම වගේම මනුස්සයෙක් ඉලක්ක හඹා යන ගති ලක්ෂණය පාලනය කරනවා කියලා තමයි කියන්නේ. ඉතින් ජීවිතයේ අරමුණු ඉෂ්ට කරගැනීම හෝ ඒකට තියෙන පෙළඹවීම නැති වෙනවා කියන්නේ, මනුස්සයෙක්ට බොහොම පහසුවෙන් ජීවත් වීමේ ආශාව නැතිවෙනවාය කියන එකයි කියලා අපිට තේරුම් ගන්න පුළුවන්.
දොස්තර ලීච් කියන විදියට මේ මරණයෙන් කෙළවර වෙන මානසික පිරිහීමට ක්‍රම ක්‍රමයෙන් හේතු වෙන අවධි පහක් තියෙනවා.
Saru FM Media
