නිශ්චිත කාර්යයක් සඳහා පුද්ගලික හෝ ප්‍රසිද්ධ ස්ථානයක තාවකාලිකව, අවිහිංසාවාදීව එක්රැස් වීමයි. එයට උද්ඝෝෂණය කිරීම, වැඩ වර්ජන, පෙළපාලි, රැස්වීම් හා සත්‍යග්‍රහ ඇතුළත් වෙනවා.
එක්සත් ජාතින්ගේ මහ ලේකම් බැන් කිමූන් (2013 සැප්තැම්බර් 25) සාමකාමීව රැස්වීමේ නිදහස් සම්බන්ධයෙන් මේ වගේ ප්‍රකාශක් නිකුත් කරල තියෙනවා.
“නායකයන් තම ජනතාවට සවන් නොදෙන්නේ නම් එය ඔවුන්ට වීදිවලදී, මං සන්ධිවලදී හෝ අප බොහෝ විට දැක ඇති ආකාරයට සටන් බිමේ දී සවන් දීමට සිදු වනු ඇත..”
අපේ රට 1966 සිවිල් හා දේශපාලන අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ ජාත්‍යන්තර සම්මුතියට අත්සන් කරනු ලැබූ රටක්.
ඒ අනුව 1966 සිවිල් හා දේශපාලන අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ ජාත්‍යන්තර සමිමුතියට අනුව එහි 21 වන වගන්තිය සාමකාමීව රැස්වීමේ අයිතිය පිළිබඳ මෙහෙම සඳහන් කරනවා.
“සාමකාමීව රැස්වීමේ අයිතිය පිළිගත යුතුය. නීතියට අනුකූලව පනවන ලද සහ ජාතික ආරක්ෂාව හෝ මහජන ආරක්ෂාව, මහජන සාමය සඳහා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සමාජයක අවශ්‍ය වන ඒවා හැර මෙම අයිතිය ක්‍රියාත්මක කිරීම සම්බන්ධයෙන් කිසිදු සීමාවක් පැනවිය නොහැක.”
2013 අග්නිදිග ආසියාතික ජාතීන්ගේ සංගමය සමගද අපේ රට නීතියෙන් බැඳෙනවා. මෙහි 24 වැනි ඡේදයේ සාමකාමීව රැස්වීමේ අයිතිය පිළිබඳ මෙසේ සදහන් වෙනවා.
“සාමකාමීව රැස්වීමේ නිදහස සඳහා සෑම පුද්ගලයෙකුටම අයිතියක් ඇත.”
1978 ශ්‍රී ලංකා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 14(1)(ආ) වගන්තිය යටතේ ‘‘සෑම පුද්ගලයෙකුටම සාමකාමීව රැස්වීමේ හිමිකමට නිදහස ඇත.” ඛව සඳහන් වෙනවා.
අප රටේ නීතිමය රාමුව තුල සාමකාමී නොවන රැස්වීම් ගනයට වැටෙන්නේ මොනවාද?
1883 දණ්ඩ නීති සංග්‍රහයේ 138 වැනි වගන්තිය යටතේ පුද්ගලයන් පස් දෙනෙකු හෝ වැඩි ගණනකගේ රැස්වීමක් දේශීය නීතියට පටහැනි පොදු අරමුණක් ඇත්නම් එය නීති විරෝධී රැස්වීමකි. එවැනි රැස්වීමක් විසුරුවා හැරීමට උත්සාහ කරන පොලිස් නිලධාරියෙකුට බාධා කිරීම වැනි එවැනි රැස්වීමකට සහභාගී වීම සිරගත කිරීමකින් දඬුවම් ලැබිය හැකිය.
“නීත්‍යානුකූල නොවන නමුත් ප්‍රචණ්ඩකාරී නොවන රැස්වීම් විසුරුවා හැරීමේදී, නීතිය ක්‍රියාත්මක කරන නිලධාරීන් බලය භාවිතා කිරීමෙන් වැළකිය යුතුය, නැතහොත් එය ප්‍රායෝගික නොවන විට, එවැනි බලය අවශ්‍ය අවම ප්‍රමාණයට සීමා කළ යුතුය. පොලිසිය සහ අනෙකුත් නීතිය ක්‍රියාත්මක කරන්නන් විසින් භාවිතා කරන සියලුම බලය නීත්‍යානුකූල නීතිය ක්‍රියාත්මක කිරීමේ අරමුණක් සඳහා සහ එම අරමුණට සමානුපාතිකව ආයතන අවශ්‍ය විය යුතුය.” යන්න ජාත්‍යන්තර නීතියයි.
නමුත් අවාසනාවකට අපේ රටේ නීතිය ක්‍රියාත්මක කරන ආයතන හා නිලධාරීන් විසින් බලය භාවිතා කිරිම පාලනය කරන විස්තීරණ ජාතික නීති සම්පාදනයක් නොමැති අතර පවතින දේ ඉතා දුක්ඛිත ලෙස යල් පැන ගොස් ඇත.
Saru FM Media
