විදුලිය නැති කාලේ මතක තියෙන පිරිසක් තවමත් අපි අතර ඉන්නවා. එහෙම නැතිනම් අඩු තරමේ 1990 ගණන් වල දිගින් දිගට විදුලි කැපීම් තිබුණ හැටි හරි මතක තියෙන අය ඉන්නවා. ඉතින් විදුලිය කියන්නේ මේ වෙද්දි අපේ රටේ බොහෝ තැන්වලට විහිදිලා තිබෙන්නක්. ඒ නිසා විදුලිය නැතිවීම අපිට මේ වෙද්දි සැරටම දැනෙන දෙයක්. ඒත් තවමත් ජනගහණයෙන් බාගෙකටවත් විදුලි සැපයුම නැති රටවල් තියෙනවා. අපි බලමු ඒ වගේ රටවල් 7ක් ගැන.
බුර්කිනෝ ෆසෝ වල 13.1%ක පිරිසකට විතරයි 2013 දී විදුලිය තිබුණේ. ඒ නිසා ලෝක බැංකුව මිලියන 50ක ණයක් දුන්නා විදුලි සැපයුම් ව්‍යාපෘති වලට. ඒ හරහා ගම්බද උප නගර 40කට විදුලි බලය ලබාදෙන්න සැලසුම් වුණා. අලුතින් කේබල් ව්‍යෘපෘති එහෙමත් සැලසුම් වුණේ ඒ රටේ පවර් ග්‍රිඩ් එක ශක්තිමත් කරන්න. ඒ වගේම විදුලිය ජනනය කරන්න ජල විදුලි සහ තාප බලාගාරත් බුර්කිනෝ ෆසෝ වල ඇතිවෙමින් තියෙනවා.
ගොඩබිමින් වටවූ මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය ලෝකයේ තිබෙන දුප්පත්ම රටක්. ඒකේ ජනගහණයෙන් 10.8%කට විතරයි විදුලිය තියෙන්නේ. මේ රටේ නිතරම මිලිටරි සහ ත්‍රස්තවාදී කැරලි කෝලහාල තියෙනවා. ඒ වගේම එරට කලක පටන් ආර්ථික අහේනියක ඉන්නේ. මේ රටේ 50%ක් විතර ජනතාව දිවි ගැටගහගන්නේ ලෝක ආහාර වැඩසටහන් හරහා ලැබෙන ආධාර වලින්. මේ රටේ ස්ථාවර විදුලි සැපයුමක් හදන්න කලින් ස්ථාවර රජයක් හැදිලා ස්ථාවර රටක් හැදෙන්න ඕනි බව තමයි ලෝක සංවිධාන වල අදහස වෙන්නේ.
ලයිබීරියාවේ ජනගහණයෙන් 9.8%කට විතරයි විදුලිය තියෙන්නේ. මේ රටේ සමස්ථ බලශක්ති අවශ්‍යතාවයෙන් වැඩිහරියක් ගන්නේ ජෛව ඉන්ධන වලින්. සරලවම දර දහනය කරලා තමයි එයාල බලශක්ති අවශ්‍යතාවය සපුරා ගන්නේ. ලයිබීරියාවේ ජනගහණයෙන් 85%ක් විතර සිය බලශක්ති අවශ්‍යතාවන් වලට ගල් අඟුරු යොදාගන්නවා. සමහර ගම්බද පැතිවල ජනතාවට විදුලි උත්පාදක යන්ත්‍ර තියෙනවා. ඒත් ඒවා වැඩ කරන්න නම් ඩීසල් හෝ ඒ වගේ ඉන්ධනයක් අවශ්‍ය වෙනවා. තියෙන විදුලියත් බොහෝවිට ප්‍රවාහන සහ නාගරික කර්මාන්ත වලට තමයි ලයිබීරියාව විසින් යොදාගනු ලබන්නේ. .
මලාවි රටෙත් විදුලිය තියෙන්නේ ලයිබීරියාවේ වගේ 9.8%කට විතරයි. මේ රටේ තවත් විදුලිය සැපයුම ව්‍යාප්ත කරන්න ජල විදුලියේ සහාය ලබාගන්නට තීරණය කරලා තියෙනවා. ඒ සඳහා ඒ අය ලෝක බැංකුවෙන් මිලියන 85ක ණයකුත් ඉල්ලුම් කරලා තියෙනවා. ඊට අමතරව සුළං, දර දහනය, සූර්ය විදුලිය හරහාත් විදුලිබලය උත්පාදනය කරන්න මලාවි රට සැලසුම් කරලා තියෙනවා.ගම්බද පළාත් තවමත් කළුවරේම තියෙන ලයිබීරියාවට සැලසුම් කරන විදිහට විදුලිය ජනතාව අතරට ලබාදෙන්න හැකිවේවිය කියලා ලෝක බැංකුව විශ්වාස කරලා තියෙනවා.
Saru FM Media
