රෙදි විවීම කියන්නේ පැරණි දෙයක්. ඉස්සර නම් අපි රෙදි කෑල්ලක් අරගෙන ගිහින් ළඟම ටේලර් සාප්පුවෙන් මහගත්තා. එතකොට රෙදි සහ නූල් විතරයි අමතරව එකතු වෙන්නේ. තව ඕනිනම් බොත්තම්, කොලර් වගේ දේවල් තියෙයි. ඒත් ෆැෂන් ජනප්‍රිය වීමත් එක්ක විවිධ ආකාරයේ රෙදි කිහිපයක්, විවිධ මැටීරියල් හැඩ වැඩ එක්ක එන්න ගත්තා. ඇරත් වර්තමානයේ රෙදි වර්ග, ඇඳුම් වර්ග වැඩියි. ඉතින් මේ නිසා රෙදි නැවත භාවිතය සඳහා රීසයිකල් කිරීම කරන්න අමාරු වැඩක්. ඉතින් මේ රෙදි නිසා ඇතිවන පරිසර ගැටළු ගැන අපි සොයා බලමු.
ඇමරිකාවේ විතරක් 2017 වර්ෂයේදී ආසන්නව ටොන් මිලියන 13ක රෙදි අහක දාලා තියෙනවා. සාමාන්‍ය ඇමරිකානුවෙක් රෙදි කිලෝ 37ක් අවුරුද්දකට අයින් කරනවා. ලෝකේම ගත්තොතින් ටොන් මිලියන 92ක රෙදි පෙරදි ලෝක ජනතාව විසින් ඉවත දානවා. මේ යන විදිහට 2030 වෙද්දි ටොන් මිලියන 134ක පමණ රෙදි පෙරදි ලෝකයා විසින් භාවිතා කරලා ඉවත දාවිය කියලා මත පළවෙලා තියෙනවා. මේ රෙදි බොහොමයක් එකතු වෙන්නේ ලෑන්ඩ් ෆිල් විදිහට. ඒ කියන්නේ කිසිම නැවත භාවිතාවක් නැතිව කෙලින්ම භූමියට මුදා හැරෙන රෙදි විදිහට.
රෙදි නිපදවන්න ගන්න දේවල් කියන්නෙත් එක්තරා හානියක්. මේ රෙදි නිපදවන්න ගන්න පෙට්‍රෝලියම් අමුද්‍රව්‍ය වලින් හදන රෙදි ආදිය ලේසියෙන් දිරන්නේ නැහැ. ඒ වගේම මේ රෙදි නිපදවන්න කපු වවනවා. මල් බෙරි ගස් වවනවා. නූල් වියන්න වෙනමම හම්බු පන් වගේ ගස් වර්ග වගා කරනවා. ඉතින් මේ වගාවන්ටත් ලෝක වශයෙන් විශාල පරිමාණයෙන් ජලය, පොහොර සහ භූමිය නාස්ති වෙනවා. ලෝක හරිතාගාර විමෝචන වායු වලින් 10%ක් පමණ රෙදි නිපදවීම සඳහා වියදම් වන බව සොයාගෙන තියෙනවා.
මේ රෙදි පාවිච්චිය කියන්නේත් වෙනස් වෙන දෙයක්. අපේ රටේ වුණත් ඇති හැකි අය නිතරම ඇඳුම් ගන්නවා සහ ඒවා ඉක්මනින්ම ඉවත දානවා. සාමාන්‍ය ඇඳුමක් අවුරුදු 2ත් 10ත් අතර කාලයක් පාවිච්චි කරන බව සොයාගෙන තියෙනවා. එයින් යට ඇඳුම් සහ ටී ෂර්ට් අවුරුදු දෙකකට අඩු කාලයක් තමයි පාවිච්චි කරන්නේ. ඉතුරු සූට් සහ කෝට් ආදිය නම් අවුරුදු හයක් විතර පාවිච්චි කරනවා. මීට වසර 15කට පෙර මිලදී ගත් ඇඳුම්වලට වඩා 60%කට වැඩි ප්‍රමාණයක ඇඳුම් ගණනක් වර්තමානයේ පුද්ගලයෙක් විසින් මිලදී ගනු ලබන බව පැවසෙනවා.
Saru FM Media
