මේක ඇත්තටම ඩිජිටල් යුගයක්නේ. එතකොට අපි සල්ලි ගනුදෙනු, බැංකු කටයුතු වල ඉඳලා අපේ සන්නිවේදන කටයුතු, රැකියා කටයුතු වගේ දහසකුත් එකක් දේවලට ඩිජිටල් උපාංග සහ සේවාවන් පාවිච්චි කරනවා. එතකොට ඒවායේ ආරක්ෂාව වෙනුවෙන් අපිට පාස්වර්ඩ් පාවිච්චි කරන්න සිද්ධ වෙලා තියෙනවා. මේ පාස්වර්ඩ් කියන්නේ අපිට ඩිජිටල් ලෝකයේ තියෙන එකම ආරක්ෂාව වෙන්න හොඳ නෑ. ඒ නිසා අපි ඔය Two-step-authentication වගේ වැඩිමනත් ආරක්ෂක පියවර එහෙමත් අනිවාර්යයෙන් පාස්වර්ඩ් එක්කම පාවිච්චි කරන්න ඕන. හැබැයි පාස්වර්ඩ් එක කියන්නෙත් අපේ ඩිජිටල් ලෝකේ සිද්ධ වෙන දේවල් ආරක්ෂා කරන්න අවශ්‍ය තැන්වල ප්‍රබල මුරකරුවෙක්. සමහර තැන්වල ඉන්න එකම මුරකරුවා. ආන්න ඒ නිසා පාස්වර්ඩ් එකක් තීරණය කරනකොට මෙන්න මේ කරුණු ගැන සලකා බලන එක අතිවැදගත්!
තමන්ගේ පුද්ගලික තොරතුරු පාස්වර්ඩ් එකට යොදාගැනීම ගොඩක් දෙනෙක් කරන ලොකු මිස්ටේක් එකක්. ඒ කියන්නේ තමන්ගේ උපන් දිනය, ගර්ල්ෆ්‍රෙන්ඩ්ගේ නම, ඉස්කෝලේ නම, බල්ලගේ නම, අම්මගේ නම, නංගිගේ නම, වැඩකරන කොම්පැණියේ නම වගේ එව්වා තමයි ඔය පුද්ගලික තොරතුරු ගණයට වැටෙන්නේ. ඕන නම් තවත් එහාට ගිහින් ලැප්ටොප් එකේ වර්ගය, ආසම කරන පර්ෆියුම් එකේ නම, ආසම පාට, ආසම චිත්‍රපටිය, ආසම නළුවාගේ නම වගේ එව්වත් මේ ලිස්ට් එකට දාන්න පුළුවන්. එතකොට කෙනෙක්ට ඔයාගේ පාස්වර්ඩ් එක හොයාගන්න ඕන නම් කරන්න තියෙන්නේ ඔයා ගැන විස්තර හොයාගන්න එක විතරයි. විශේෂයෙන්ම හැමෝම හැමදෙයක්ම ෆේස්බුක් එකේ පබ්ලිෂ් කරන කාලෙක ඔව්වා ඊසි වැඩ.
මොකද්ද මේ කියන්නේ? ඇත්තටම නමෙන් කියවෙන දේ තමයි. ඩික්ෂනරියක තියෙන වචන ට්‍රයි කරලා බලන එක. මතක තියාගන්න. දැන් කාලේ හැකර්ස්ලා නිකම් පාස්වර්ඩ් ටයිප් කර කර බලන්නෙ නෑ. පැය කීපයක් ඇතුළත විවිධාකාරයේ පාස්වර්ඩ් බිලියන ගාණක් ට්‍රයි කරලා බලන්න පුළුවන් විදියේ ප්‍රෝග්‍රෑම් වලින් තමයි නවීන හැකර්ස්ලා වැඩ කරන්නේ. අන්න එතකොට නිකම්ම ඩික්ෂනරියක තියෙන වචනයක් පාස්වර්ඩ් එකට දාන එක කිසිසේත්ම ආරක්ෂිත නෑ. උදාහරණ විදියට purification, bucolic, Andalusia, chocolate fondue වගේ ඩික්ෂනරියකින් හොයාගන්න පුළුවන් ඕනම නමක් මේ ඩික්ෂනරි ඇටෑක් එකකින් අනාවරණය වෙන්න පුළුවන්.
මේක දෙයාකාරයි. මීට දශක තුනකට විතර කලින් ලෝකේ පාස්වර්ඩ් වුනත් අද කාලේ වගේ සංකීර්ණ වෙන්න අවශ්‍ය වුනේ නෑ. අන්න එතකොට ඒ කාලේ හිටපු හැකර්ස්ලා දැනගෙන හිටියා හැමෝම තෝරගන්න පොදු පාස්වර්ඩ් කීපයක් තියෙනවා කියලා. අර හැකර්ස් ෆිල්ම් එකෙත් ඒ ගැන කියන්නේ. ඒ කියන්නේ MAN, GOD වගේ වචන තමයි ගොඩක් දෙනෙක් පාවිච්චි කරන්නේ. ඉතින් ඔය පාස්වර්ඩ් එකක් ගෙස් කරලා සිස්ටම් එකකට ඇතුළු වෙන්න හැකර් කෙනෙක් වෙන්න ඕන නෑ. අපේ ආච්චිටත් ඕක නතින්.
දැන් කාලෙත් ඔය හැමෝම දන්න පාස්වර්ඩ් තියෙනවා. උදාහරණ ඕනෙද? 123456, 123456789, qwerty, password, 111111, 12345678, abc123, 1234567, password1 වගේ එව්වා ඕන කෙනෙක්ට අනුමාන කරන්න පුළුවන්.
අද කාලේ අපිට ඇත්තටම පාස්වර්ඩ් පාවිච්චි කරන්න වෙන්නේ එක තැනක හෝ දෙකක නෙවෙයි. ෆේස්බුක් එකට, ඊමේල් එකට, ඔන්ලයින් බෑන්කින් වලට වගේ විවිධ තැන්වලට පාස්වර්ඩ් පාවිච්චි කරන්න වෙනවා. මේ කිව්වේ පොදු දේවල් එකක් දෙකක් විතරයි. සමහරුන්ට වෙබ්සයිට් හෝ ඩිජිටල් සේවාවන් විස්සකට තිහකට පාස්වර්ඩ් පාවිච්චි කරන්න වෙනවා. දැන් ඉතින් කොහොමද ඔය පාස්වර්ඩ් ඔක්කොම මතක තියාගන්නේ? අන්න ඒකට ගොඩක් දෙනෙක් කරන වැඩක් තමයි එක පාස්වර්ඩ් එක හැමතැනටම පාවිච්චි කරන එක. අන්න ඒක අන්තිම භයානකයි. දැන් පාස්වර්ඩ් එක ප්‍රබල වුනත්, එක තැනක තියෙන පාස්වර්ඩ් එක කොහොමහරි කෙනෙක් හොයාගත්තොත්, ඒ කියන්නේ අපේ ඩිජිටල් ලෝකේ තියෙන හැමදෙයක්ම අවදානමේ කියන එක. අන්න ඒ නිසා එකම පාස්වර්ඩ් එක හැමතැනටම පාවිච්චි කරන මෝඩ වැඩේ කරන්න එපා.
Saru FM Media
